Trên quốc lộ 1, từ khi qua khỏi địa phận tỉnh Đồng Nai có khá nhiều khu vực được lắp biển báo cấm vượt rất gần nhau trong điều kiện đường sá không quá nhiều khác biệt nhau, gây khó khăn cho người lái xe.

Hay chỉ một đoạn đường ngắn từ lối ra trên cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết cho đến vòng xoay vào TP Phan Thiết (cũ), chưa đến 10km nhưng đến bốn lần giảm vận tốc đột ngột từ 90km/h (đối với ô tô con) xuống 60km/h.

Biển báo: nơi thừa nơi thiếu

Có những đoạn chỉ cách nhau chừng 1km trong khi mật độ giao thông hay dân cư gần như không khác mấy. Lại có chỗ ngã rẽ ra quốc lộ 1 nhưng không thấy biển báo tốc độ hoặc khu dân cư.

Điều này như "đánh đố" người tham gia giao thông vì nếu không quen đường sẽ không biết đoạn đường cho phép đi với vận tốc nào...

Hiện nay mặc dù hệ thống biển báo giao thông đã có nhiều cải tiến so với trước nhưng vẫn tồn tại nhiều bất cập.

Đó là việc thiết kế và lắp đặt không đồng bộ, một số biển báo có kích thước nhỏ, chữ viết mờ hoặc bị che khuất bởi cây cối, biển quảng cáo dẫn đến khó quan sát, thiếu các biển báo phản quang hoặc chiếu sáng ở khu vực nông thôn, đặc biệt vào ban đêm.

Nhiều biển báo bị hư hỏng, phai màu hoặc mất cắp nhưng không được thay thế kịp thời. Việc quản lý biển báo chưa được đồng bộ hóa giữa các địa phương, dẫn đến tình trạng một số tuyến đường qua nhiều địa phương có biển báo không nhất quán hoặc lỗi thời.

Cũng cần nhìn thẳng thực tế ý thức tuân thủ của người tham gia giao thông chưa tốt. Một bộ phận người dân, đặc biệt là người điều khiển xe máy, chưa tuân thủ nghiêm túc các biển báo.

Vẫn có người không hiểu ý nghĩa của một số biển báo, đặc biệt là các biển báo mới được áp dụng theo tiêu chuẩn quốc tế, như biển báo liên quan đến đường ưu tiên hoặc khu vực hạn chế tốc độ.

Tác động từ công nghệ và đô thị hóa làm gia tăng của các ứng dụng bản đồ số (như Google Maps), khiến một số người tham gia giao thông phụ thuộc vào công nghệ mà bỏ qua biển báo thực tế, dẫn đến nhầm lẫn hoặc vi phạm.

Việc đô thị hóa làm tăng mật độ giao thông tại nhiều đô thị khiến hệ thống biển báo hiện tại không đáp ứng được nhu cầu điều tiết lưu lượng...

5 giải pháp nâng hiệu quả biển báo

Để khắc phục những hạn chế và sử dụng hợp lý, hiệu quả hệ thống biển báo giao thông cần có các giải pháp đồng bộ.

Thứ nhất, cải thiện thiết kế và lắp đặt biển báo. Cần chuẩn hóa thiết kế như tăng kích thước và sử dụng vật liệu phản quang chất lượng cao cho các biển báo, đặc biệt tại các khu vực có lưu lượng giao thông lớn hoặc điều kiện ánh sáng kém.

Nên áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như sử dụng màu sắc nổi bật (đỏ, vàng) và phông chữ dễ đọc để tăng khả năng nhận diện. Nơi nào cần thiết có thể lắp các biển báo giao thông sử dụng đèn led tích hợp để tăng khả năng quan sát vào ban đêm.

Thứ hai, cần tối ưu hóa vị trí lắp đặt. Cần rà soát và loại bỏ các biển báo bị che khuất hoặc không hợp lý, lắp đặt thêm các biển báo chỉ dẫn tại các nút giao thông phức tạp như nơi có mật độ lưu thông dày, có nhiều đường giao nhau...

Cần ứng dụng công nghệ thông minh như tích hợp biển báo thông minh, sử dụng cảm biến và màn hình led để hiển thị thông tin cảnh báo ùn tắc hoặc hạn chế tốc độ.

Trong đó có thể nghiên cứu lắp đặt các biển báo điện tử thay đổi nội dung dựa trên điều kiện giao thông (thời tiết, mật độ lưu thông, điều kiện ánh sáng, thời điểm...), giúp điều tiết lưu lượng hiệu quả.

Thứ ba, cần tăng cường bảo trì và quản lý. Có thể lập cơ sở dữ liệu quốc gia về biển báo giao thông, cho phép theo dõi tình trạng, vị trí và lịch sử bảo trì của từng biển báo; sử dụng công nghệ GIS (hệ thống thông tin địa lý) để quản lý và lập kế hoạch bảo trì hiệu quả.

Thứ tư, nâng cao ý thức tuân thủ của người tham gia giao thông. Cần tăng cường các chương trình giáo dục về ý nghĩa và tầm quan trọng của biển báo giao thông tại trường học, trung tâm đào tạo lái xe và nơi đông dân cư.

Có thể sử dụng các chiến dịch truyền thông trên mạng xã hội để giải thích ý nghĩa của các biển báo mới. Đồng thời yêu cầu người học lái xe phải học kỹ về biển báo giao thông, bao gồm các bài kiểm tra thực tế để đảm bảo hiểu rõ ý nghĩa và cách tuân thủ.

Thứ năm, tích hợp công nghệ và dữ liệu lớn. Đó là kết hợp với ứng dụng bản đồ số, như các nền tảng Google Maps, Vietmap... để cập nhật thông tin biển báo giao thông theo thời gian thực, giúp người lái xe dễ dàng nhận diện.

Ví dụ cập nhật các biển báo hạn chế tốc độ hoặc khu vực cấm dừng đỗ vào bản đồ số để người dùng được cảnh báo trước. Đó là ứng dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích dữ liệu giao thông và đề xuất vị trí lắp đặt biển báo tối ưu dựa trên mật độ giao thông và lịch sử tai nạn...

Còn hàng ngàn biển báo, hàng trăm cụm đèn tín hiệu giao thông bất cập

Qua rà soát, các cơ quan quản lý đường bộ phát hiện 586 cụm đèn tín hiệu giao thông và 6.962 biển báo hiệu có bất cập. Đến nay còn 447 cụm đèn và 2.576 biển báo đang được khắc phục, xử lý.