Trong chương trình Trên Ghế ngày 31-7, chuyên gia Nguyễn Thúc Hoàng Linh đã đưa ra những nhận định sâu sắc về câu chuyện Honda và thị trường xe máy điện Việt Nam.

Honda có nhiều kinh nghiệm với xe điện

* Tại sao đến bây giờ Honda mới làm xe điện một cách nghiêm túc?

- Honda không phải đến bây giờ mới làm xe điện.

Khoảng năm 2014-2015, tôi đã sang Nhật và được trải nghiệm, tìm hiểu về nhiều dòng xe điện khác nhau của Honda.

Dù những sản phẩm đó còn nhiều hạn chế về giá bán, công năng, thời lượng pin… nhưng có thể khẳng định Honda không phải là “lính mới” trong lĩnh vực xe điện.

Tại Việt Nam, không phải Honda không làm được xe điện, điều quan trọng là làm sao để đưa ra một mẫu xe mà người Việt chấp nhận. Đây là thách thức rất lớn đối với một hãng sản xuất nước ngoài.

VinFast có một hệ sinh thái tốt và nhiều người mua xe để tận dụng điều đó. Honda không thể chạy theo điều đó vì họ không có những hạ tầng cần thiết. Thách thức của Honda là đã ra sản phẩm phải đúng và đủ với thị trường đi kèm mức giá hợp lý.

Giống nhiều hãng xe lớn khác, Honda có những DNA riêng. Việc làm thế nào để truyền tải linh hồn, đặc tính đó vào những sản phẩm điện là một thách thức lớn.

Khi đưa sản phẩm ra thị trường, họ cần tính toán về sản lượng. Hiện mỗi năm Honda Việt Nam xuất xưởng 2 triệu xe máy xăng. Nếu muốn chuyển đổi toàn bộ sang 2 triệu xe máy điện, họ phải thay đổi toàn bộ dây chuyền, nguồn cung linh kiện, đào tạo kỹ thuật viên, đào tạo đại lý… Vì thế, thay vì viết trên một tờ giấy trắng, họ phải xóa đi một tờ giấy đã có chữ và viết lại.

Với sản lượng lên đến 2 triệu xe/năm, đây là quy mô khổng lồ, đôi khi không phải là một tờ giấy mà là cả một thư viện. Đây là thách thức lớn không thể thay đổi trong thời gian ngắn.

* Anh đang sở hữu một chiếc Honda ICON e: và thuê thêm một chiếc Honda CUV e:. Điều gì khiến anh đưa ra quyết định này?

- Honda không phải là nhà sản xuất Nhật Bản đầu tiên đưa xe điện vào Việt Nam. Trước đây, Yamaha NEO's cũng đã ra mắt khách hàng. Tôi quyết định mua xe Honda vì nhiều lý do.

Honda là một hãng lớn về xe máy, họ có độ phủ khổng lồ. Nhiều nơi ở Việt Nam thậm chí gọi xe máy là xe Honda. Tôi tò mò liệu điều này có lặp lại với xe điện hay không. Xe điện Honda sẽ làm gì để tái lập hào quang mà xe xăng đã làm được.

Thứ hai, tôi cho rằng Honda đang tiếp cận sản phẩm xe máy điện tại Việt Nam dưới góc độ làm thương hiệu, giải quyết các vấn đề về thị hiếu. Thông thường, Honda sẽ có cách tiếp cận tương đối thực chất về các sản phẩm của mình, họ sẽ tính toán vừa đủ, hài hòa và an toàn. Tôi rất tò mò những điều đó là gì.

Nhiều người thường nói Toyota có những “giá trị cốt lõi” nhưng ít người biết rằng xe Toyota khi hỏng có thể khắc phục gần như mọi rủi ro phát sinh chỉ bằng cờ lê 10. 

Đối với xe máy điện Honda cũng vậy, tôi muốn sử dụng một thời gian để hiểu được những giá trị cốt lõi của xe.

Thứ ba, Honda ICON e: đã thuyết phục tôi ở góc độ một chiếc xe 50cc nhưng đi lanh lợi, mượt mà, đặc biệt là hệ thống phanh, hệ thống treo. Vì thế, tôi đã quyết định mua xe.

Cùng tâm lý đó, tôi muốn được trải nghiệm mẫu xe cao cấp hơn là CUV e:. Tôi tò mò muốn biết với giá bán gấp ICON e: nhiều lần, chiếc CUV e: sẽ được trang bị những công nghệ gì, trải nghiệm như thế nào. Tôi tin đây là một trải nghiệm ở phân khúc hoàn toàn khác, như khi đi một chiếc SH sẽ khác hoàn toàn với Wave.

Giá xe máy điện Honda có đắt?

* Honda hiện chỉ cho thuê CUV e:. Dư luận cho rằng giá thuê hơi đắt. Anh nghĩ gì về điều này?

- Nói đắt chỉ đúng khi chúng ta bỏ nhiều tiền mà giá trị nhận lại không tương xứng.

Mức giá thuê hiện nay khoảng 1,5 triệu đồng/tháng. Honda muốn người dùng trải nghiệm trước khi hãng chính thức bán ra, bởi hãng có một kế hoạch kinh doanh dài hạn. Vì thế, tôi nghĩ rằng mỗi người hãy tự trải nghiệm để tự rút ra cho mình kết luận liệu mức giá đó đắt thật hay chỉ cao hơn mặt bằng chung.

Đúng là mức giá này cao hơn so với mặt bằng chung so với việc sở hữu một chiếc xe máy phổ thông ở Việt Nam. Nhưng với những người đang sở hữu Vespa, SH… mức giá này không phải quá cao.

* Liệu điều này có cản trở xe máy điện Honda đến được hào quang, khi những mẫu xe hiện nay chỉ phục vụ thị trường ngách?

- Anh nói đúng nhưng chúng ta hãy nhìn lại hai sản phẩm hiện nay của hãng.

ICON e: đại diện cho những mẫu xe phổ thông giá rẻ, còn CUV e: đại diện cho xe cao cấp. Không có gì có thể cản được Honda sản xuất ra những mẫu xe ở giữa. Đây sẽ là thời điểm mà Honda thực sự bùng nổ, tìm lại chỗ đứng của mình về xe máy điện.

Giá bán Honda CUV e: có thể trên 100 triệu đồng. Nếu khách hàng muốn có những sản phẩm tương tự nhưng giá rẻ hơn, chuyện sẽ tương tự như xe xăng. Ví dụ, SH là sản phẩm cao cấp nhưng thấp hơn có SH Mode, Air Blade, Vision… để người dùng lựa chọn.

Honda ở vị thế "đã đánh là phải trúng"

* Đến giờ mới đặt chân vào thị trường xe máy điện, Honda cần làm gì?

- Tôi từng trao đổi với một chuyên gia trong ngành rằng điều tôi sợ nhất là người tiêu dùng Việt sẽ xây dựng một nền tảng hiểu biết về xe điện trên những mẫu xe chất lượng không tốt.

Điều này đã thành sự thật khi nhiều mẫu xe điện đầu tiên là những mẫu xe giá rẻ, khiến người Việt luôn nghĩ rằng xe điện phải rẻ hơn xe xăng, chỉ để dùng tạm.

Ở Mỹ có một mẫu xe điện được phát triển chung bởi Chevrolet và Honda. Xe gần như giống nhau, nhưng bán ra dưới 2 tên gọi khác nhau. Honda Prologue có doanh số tốt còn Chevrolet Trailblazer EV gần như không bán được. Điều này cho thấy dịch vụ, chất lượng, thương hiệu và trải nghiệm mới chính là thứ thuyết phục.

Thứ ba, là một ông lớn, Honda có nhiều rủi ro khi tham gia một thị trường mới. Vì thế, họ “đã đánh là phải trúng”, nếu không sẽ phải đối mặt với rất nhiều bất cập. Điều này khiến Honda phải rất thận trọng.

Tuy nhiên, việc đi sau cũng có những thuận lợi nhất định. Với thương hiệu đã có chỗ đứng, Honda sẽ nhận được sự quan tâm chú ý của người tiêu dùng trung thành, vốn có số lượng đông đảo.

Thất bại lớn nhất của Honda, nếu có, chính là không có một sản phẩm xe điện cho những người dùng trung thành.

* Thế nào là “trúng” với Honda bây giờ?

- Honda đang thăm dò thị trường, thời gian từ lúc giới thiệu ICON e: đến nay chưa quá lâu.

Tuy nhiên, bài toán khó hơn đối với Honda không phải là việc có ngay một sản phẩm bởi họ có thể nhập khẩu để bán. Nhưng đây không phải cách làm của Honda, bởi hãng gắn bó mật thiết với Việt Nam về sản xuất và chuỗi cung ứng.

Việc xây dựng chuỗi cung ứng, đào tạo nhân lực, đại lý, đầu tư để đại lý chuyển sang kinh doanh xe điện… là thách thức rất lớn. Một nhà sản xuất có quy mô khổng lồ như Honda sẽ phải mất rất nhiều thời gian để giải quyết.

Honda thừa kinh nghiệm để mang đến những sản phẩm “ngon, bổ, rẻ” ở mọi phân khúc.

Tại Việt Nam, người tiêu dùng đang có 2 xu hướng, hoặc quan tâm đến kiểu dáng, hoặc quan tâm đến tính năng công nghệ. Đặc biệt, người Việt “nhạy cảm” với tầm hoạt động của xe điện.

Trước đây xe đầy bình có thể đi được hơn 100km, nhưng xe điện Honda chỉ có thể đi 70-80km/sạc. Thực tế con số này đủ cho nhu cầu sử dụng trung bình mỗi ngày. Nhiều hãng xe cũng nói về việc dùng xe điện như dùng điện thoại, tức ngày dùng đêm sạc. Điều này liên quan đến việc thay đổi thói quen của người tiêu dùng.

Một điểm mạnh của xe máy điện Honda là dù chỉ đi được 70-80km/sạc nhưng trải nghiệm ở mọi mức % pin đều giống nhau. Tức là dù đi ở điều kiện vận hành khác nhau, một bộ pin đầy vẫn đảm bảo tầm hoạt động 70-80km, không hao hụt quá nhiều. Trong toàn bộ 80km này đều là những trải nghiệm vui vẻ, tốc độ ổn định, không bị giảm công suất, không bị những hiện tượng bất thường.

* Cảm ơn anh rất nhiều.

Bán hơn 20 triệu xe máy/năm, Honda muốn thống trị cả phân khúc xe máy điện, nhắm làm xe giá rẻ

Không chỉ là "ông vua" xe máy toàn cầu với doanh số hơn 20 triệu chiếc mỗi năm, Honda còn đang hướng đến mục tiêu trở thành người dẫn đầu trong lĩnh vực xe máy điện.