Hóa ra không phải câu chuyện của đề tài tạo nên tâm lý theo đuổi cốt truyện của độc giả, mà có một chất keo trẻ trung, tươi mới chiếm chỗ trong tiểu thuyết, thay vì đề tài.

Nguyên - nhân vật chính, sinh viên tốt nghiệp loại giỏi trở thành một kỹ sư tiềm năng. Mẫu kỹ sư trẻ như Nguyên thuộc diện thu hút nhân tài của tỉnh. Nhưng kiến thức và nhiệt huyết vì công việc của Nguyên đã vấp phải cái tâm và cái thế của vị giám đốc một sở xây dựng "quen lẩn tránh trách nhiệm, ưa nghe nói ngọt và phong bì bằng đô la".

Đỉnh điểm của sự vấp váp này là mâu thuẫn - chỉ cần Nguyên im lặng trước vụ sập một công trình xây dựng khiến ba nhân công tử vong thì sẽ được "nhấc" lên chức trưởng phòng.

Nhưng bản chất vụ việc đã khiến Nguyên cự tuyệt, thoát khỏi cuộc mời mọc. Vị giám đốc xé ngay tờ quyết định đã ký, chỉ chờ đóng dấu. Đây là con sóng đầu tiên, mở đầu chương một và xuyên suốt 13 chương cuốn tiểu thuyết.

Con sóng thứ hai chợt đến khi tình yêu "đẹp và hiện đại" giữa Nguyên và Diệu gặp trắc trở do mẹ của Nguyên tẩy chay cô con dâu tương lai là Diệu.

Những buổi cà phê nơi quán quen có những chiều mưa bay, những cuốn sách cũ giá trị với bản nhạc Free as a bird xen lẫn những tranh luận, hờn dỗi vẫn không giúp Nguyên vượt qua bí bách tình yêu.

Chính sự bí bách này xen lẫn nỗi ám ảnh về vị giám đốc và sự nghiệp mà trong một ngày căng tràn nghĩ ngợi và cảm xúc dồn nén, Nguyên quyết định rời đất liền - "miền đất đầy ngạt thở" bằng cách rủ thêm một bạn thân, mua hai suất đi biển 10 ngày trên một chuyến tàu có bốn ngư dân và thuyền trưởng.

Nhưng khi Nguyên vừa kịp thả lòng mình vào trời biển thì tàu gặp bão. Kết cục bi thảm là tàu chìm. Thuyền trưởng được cứu sống. Nguyên bị dạt vào một "bờ biển kẹt" dưới chân đảo hoang vắng, đầy huyền bí…

Những con sóng trong lòng, trong đời và trên biển lần lượt xoay trở Nguyên bằng tâm tư, ý nghĩ về tình yêu và khát vọng sống.

Sự xoay trở được tác giả để cho nhân vật tự hồi tưởng, tự lý lẽ, tự dằn vặt, tự lý giải trong hơn một tháng trời sống lưu lạc giữa vùng "biển kẹt" quanh đảo hoang.

Đây chính là chất keo kết dính những lớp lang của cốt truyện thông qua suy tưởng, day trở của Nguyên với thế giới xung quanh, trong đó hình bóng Diệu vẫn luôn thao thức.

Chất keo này là lối viết mới của dạng tiểu thuyết tâm lý xã hội. Ở đó, độc giả lần theo từng dòng chữ để mong được biết những diễn biến tâm lý đang độc thoại trong những hoàn cảnh hết sức ngặt nghèo.

Đàn ngân trong gió: Những khúc ca độ lượng vang lên thời hậu chiến

Không có những trận đánh long trời lở đất, không nặng nề chuyện thắng - thua, Đàn ngân trong gió của Từ Nguyên Thạch khai thác những khía cạnh bình dị, nhân văn của con người trong chiến tranh, về ngày hòa bình không còn hận thù.