Hãy thử tưởng tượng một ngày nào đó, bạn vừa nhấn “Đặt hàng” trên ứng dụng thương mại điện tử. Chỉ vài chục phút sau, một chú robot nhỏ nhắn lăn bánh đến tận cửa nhà bạn, hoặc từ trên cao, một chiếc drone sà xuống thả gọn gàng bưu kiện vào sân.

Tương lai ấy không còn là chuyện trong phim khoa học viễn tưởng. Nó đang diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới, và ở Việt Nam, những bước đi đầu tiên đã bắt đầu.

Cuộc đua giao hàng thông minh toàn cầu

Ở Mỹ, gã khổng lồ Amazon đã triển khai dịch vụ Amazon Prime Air, drone giao hàng tự động tại California và Texas. Những chiếc drone có thể chở đơn hàng dưới 2,2kg, bay đến tận sân sau nhà khách, thả bưu kiện xuống đúng vị trí đã lập trình.

Trong khi đó, các robot tự hành của Starship Technologies đã và đang hoạt động trên các vỉa hè của hơn 30 thành phố tại Mỹ và châu Âu. Những chú robot nhỏ nhắn này có thể tự điều hướng, né chướng ngại vật, và giao hàng tận tay khách hàng mà không cần con người can thiệp.

Tại Trung Quốc, các ông lớn như JD.com và Meituan đang tăng tốc thử nghiệm drone giao hàng ở các vùng núi, đảo xa. Ở những nơi địa hình hiểm trở, drone giúp giảm thời gian vận chuyển từ vài giờ xuống chỉ còn vài chục phút.

Việt Nam: Không đứng ngoài cuộc chơi

Tại Việt Nam, robot giao hàng không người lái đầu tiên Alpha Asimov do Tập đoàn Phenikaa phát triển đã được thử nghiệm thành công tại Ecopark, VinUni và khuôn viên Trường Phenikaa University.

Nhỏ nhắn, linh hoạt, robot Alpha có thể tự hành 95% trên vỉa hè, lối đi nội khu, tự động né chướng ngại vật, chọn lộ trình tối ưu và giao hàng tận cửa.

Không chỉ robot, drone giao hàng DJI Flycart 30 cũng đã cập bến Việt Nam, mở ra khả năng giao hàng trên không cho các khu vực khó tiếp cận như đảo, vùng núi, tàu thuyền ngoài biển.

Công nghệ đứng sau “phép màu” giao hàng

Điều khiến các robot và drone giao hàng thông minh không khác gì con người chính là nhờ:

AI học sâu (Deep Learning): giúp robot hiểu môi trường, nhận diện vật cản, học hỏi lộ trình thông minh hơn sau mỗi lần giao hàng.

Định vị GPS kết hợp cảm biến Lidar: để drone bay chính xác từng mét, tránh cây cối, đường dây điện, chọn điểm hạ cánh an toàn.

Nền tảng quản lý đồng bộ: Từ khâu chốt đơn hàng trên app đến điều khiển robot/drone ngoài thực địa, tất cả diễn ra trong một hệ sinh thái số mượt mà.

Những thách thức còn cần giải quyết

Để công nghệ giao hàng bằng robot và drone có thể triển khai rộng rãi, vẫn còn nhiều thách thức cần giải quyết. 

Trước hết, hạ tầng đô thị hiện chưa đồng bộ, vỉa hè tại nhiều thành phố còn chật hẹp, thiếu các điểm đón, trả hàng dành riêng cho robot. 

Về mặt pháp lý, hành lang an toàn bay và quyền riêng tư khi drone hoạt động trên khu dân cư vẫn cần được quy định rõ ràng để đảm bảo an toàn và sự đồng thuận của cộng đồng. 

Chi phí thiết bị cũng là một rào cản lớn khi giá thành của drone và robot hiện vẫn ở mức cao so với mặt bằng chi phí logistics truyền thống. 

Bên cạnh đó, còn phải tính đến bài toán an ninh, làm sao để hạn chế nguy cơ trộm cắp, phá hoại khi các phương tiện này hoạt động ngoài trời mà không có người giám sát trực tiếp.

Các chuyên gia dự đoán trong 5-10 năm tới, robot và drone sẽ đóng vai trò bổ trợ, chứ chưa thay thế hoàn toàn shipper truyền thống.

Công bố chương trình tín dụng 500.000 tỉ đồng cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo...

Thủ tướng giao nhiệm vụ cho ngành ngân hàng phải nâng cấp, phát triển hạ tầng thanh toán đảm bảo hoạt động liên tục, thông suốt, an toàn, đáp ứng tốt nhu cầu thanh toán đa dạng.