Sau khi xem lại VAR, trọng tài FIFA Trần Ngọc Ánh đã không công nhận bàn thắng Minh Vương ghi cho CLB Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) ở phút 21. Quyết định này khiến ban huấn luyện chủ nhà HAGL "làm dữ" trong đường hầm sân sau trận đấu. Thậm chí lãnh đạo CLB HAGL còn vào tận phòng dành cho tổ trọng tài để phản ứng.

VAR còn nhiều tranh cãi

Ngồi trong phòng VAR trên sân Pleiku là trọng tài VAR 32 tuổi Nguyễn Ngọc Tùng và trợ lý VAR - trọng tài kỳ cựu Nguyễn Đình Thái (46 tuổi). VAR đã can thiệp, giúp trọng tài FIFA Trần Ngọc Ánh xác định Dụng Quang Nho (HAGL) đá trúng chân Huỳnh Tấn Tài nên không công nhận bàn thắng của Minh Vương. Trọng tài cho đội khách đá phạt lên và gạt luôn quyết định phất cờ việt vị của trợ lý trước đó.

Quyết định của trọng tài FIFA Trần Ngọc Ánh có cơ sở nhưng vẫn không thể làm hài lòng HAGL. Vì vậy HAGL cho biết sẽ kiện trọng tài lên Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF), đồng thời gửi đơn lên Cục Cảnh sát điều tra Bộ Công an để xem xét. Thêm một trận đấu nữa VAR gây tranh cãi ở V-League 2024 - 2025, dù chưa ai xác nhận quyết định của trọng tài là đúng hay sai.

Trận Thanh Hóa hòa 1-1 Sông Lam Nghệ An (SLNA) ở vòng 18 cũng có vấn đề. Tổ trọng tài đã bỏ qua hai tình huống va chạm trong vòng cấm địa của mỗi đội mà cả hai pha bóng đều có thể dẫn đến phạt đền. 

Tình huống đầu tiên diễn ra ở phút 7, khi thủ môn Nguyễn Văn Việt (SLNA) phạm lỗi với Lê Văn Thắng. Tình huống thứ hai ở phút 79, khi Lê Văn Thuận (Thanh Hóa) đá trúng chân Benjamin Kuku. Cho dù VAR tua đi tua lại nhiều lần, nhưng trọng tài vẫn cho rằng cả hai pha bóng trên không phải phạm lỗi.

Trong xe VAR ở sân Thanh Hóa là trọng tài VAR Đỗ Anh Đức và trợ lý VAR Phan Huy Hoàng. Nhận định của hai trọng tài này đã khiến trọng tài chính Nguyễn Trung Kiên bỏ qua hai tình huống có thể thổi phạt đền. 

Dù không đội nào lên tiếng, nhưng chất lượng VAR đã đến lúc phải bàn lại. Bởi ngoài trọng tài trẻ mắc lỗi do thiếu kinh nghiệm thì trọng tài giỏi nhất Việt Nam là trọng tài FIFA cấp Elite Ngô Duy Lân cũng nhận định sai khi ngồi phòng VAR ở trận tứ kết Cúp quốc gia 2024 - 2025 giữa B.Bình Dương và Phù Đổng Ninh Bình. Trách nhiệm này thuộc về Ban trọng tài VFF.

Vì sao?

Ở mùa giải 2024 - 2025, V-League đã có thể áp dụng VAR ở tất cả 7 trận đấu trong một vòng. Đó là nỗ lực đáng ghi nhận của VFF và Công ty cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF). 

Tuy nhiên với công suất làm việc lớn, việc đội ngũ trọng tài (chưa tính đội kỹ thuật) quá tải, sai sót là điều khó tránh khỏi. Nhưng VAR được áp dụng để giúp các trọng tài đưa ra quyết định chính xác hơn mà liên tục khiến dư luận phản ứng thì rõ là không ổn.

Tính đến nay, Ban trọng tài VFF đã đào tạo 4 khóa trọng tài VAR. Gần nhất là vào đầu tháng 4-2025, 27 trọng tài đã hoàn thành bước đào tạo 2 - đào tạo trong phòng LAB (laboratory) với 5 ngày ngắn ngủi cùng chuyên gia Farkhad Abdullaev. "Việc hoàn thành lớp học chỉ là bước đầu. Việc vận dụng kiến thức thu nạp được ra sao phụ thuộc hoàn toàn vào từng học viên" - chuyên gia Farkhad Abdullaev đánh giá khi kết thúc khóa đào tạo. 

Thời gian đào tạo ngắn, số lượng học viên đông, thiếu trải nghiệm thực tế đang là vấn đề của công tác đào tạo VAR ở Việt Nam. Nếu chỉ dựa vào năng lực từng trọng tài, trông chờ từng học viên trang bị kiến thức và tự học thì chất lượng đầu ra khó có sự tương đồng. 

Ban trọng tài VFF đang có 36 trọng tài VAR đạt chứng chỉ do FIFA cấp (trọng tài và trợ lý trọng tài). Một vòng đấu áp dụng 7 trận có VAR cần 42 vị trí trọng tài và trợ lý trọng tài đảm nhận. Đó là chưa kể VFF phải đăng ký danh sách gửi lên FIFA. Do đó không tránh được trường hợp trọng tài gây tranh cãi ở trận này vẫn được làm nhiệm vụ ở trận đấu hôm sau.

Trên thực tế VPF và Ban trọng tài VFF cũng nhìn ra những hạn chế của đội ngũ trọng tài VAR để tìm hướng khắc phục, đặc biệt là sau sai lầm của trọng tài FIFA đẳng cấp Elite Ngô Duy Lân. Vì vậy, ở vòng 17 và 19 V-League 2024 - 2025, VPF đã thuê thêm trọng tài ngoại ngồi phòng VAR bên cạnh trọng tài chính cũng là ngoại.

Sau vòng 19, V-League chỉ còn 7 vòng đấu nữa là kết thúc. Cuộc đua trụ hạng và vô địch càng lúc càng quyết liệt nên trọng tài không được phép mắc sai lầm.

Dấu hỏi về VAR, trọng tài trước chung kết Việt Nam - Thái Lan

Tâm điểm ở 2 trận chung kết ASEAN Cup 2024 giữa Việt Nam - Thái Lan vẫn sẽ là những quyết định của trọng tài và hiệu quả của VAR lần đầu tiên được áp dụng tại giải đấu.