Sau nửa ngày xét xử, phiên tòa xử vụ cựu sinh viên kiện Đại học Kinh tế quốc dân đòi bồi thường vì cho rằng bị giữ bằng tốt nghiệp 25 năm đã kết thúc phần tranh tụng, chuyển sang nghị án.

Cựu sinh viên thay đổi số tiền đòi bồi thường lên 46 tỉ

Bên bị kiện trong vụ này là Trường đại học Kinh tế quốc dân (nay là Đại học Kinh tế quốc dân), với đại diện theo pháp luật là ông Phạm Hồng Chương (hiệu trưởng nhà trường). Tuy nhiên nhà trường ủy quyền cho luật sư đại diện tham dự phiên tòa. Bên khởi kiện là ông Dương Thế Hảo, 66 tuổi, cựu sinh viên của nhà trường.

Ban đầu ông Hảo kiện yêu cầu nhà trường bồi thường 36 tỉ đồng, sau đó nâng lên 44 tỉ đồng. Tại phiên tòa hôm nay, ông thay đổi số tiền yêu cầu bồi thường lên 46 tỉ đồng, gồm thiệt hại vật chất và tinh thần do bị trường "giam" các tài liệu như sổ hộ khẩu, giữ bằng tốt nghiệp đại học và hồ sơ cá nhân suốt 30 năm gây ảnh hưởng mọi mặt cuộc sống, sự nghiệp và đời tư.

Theo trình bày tại tòa, năm 1977 ông Hảo nhập ngũ, phục vụ bốn năm tại Cục Kỹ thuật Quân chủng Phòng không - Không quân. Ra quân năm 1981, ông thi đậu khoa kinh tế của Trường đại học Kinh tế kế hoạch (tiền thân của Đại học Kinh tế quốc dân ngày nay), khóa năm 1984.

Năm 1989, ông hoàn thành thi tốt nghiệp với tất cả các môn, nhận được giấy xác nhận đã thi tốt nghiệp và đợi cấp bằng. Sau khi hoàn thành khóa học, ông Hảo không nhận được bằng tốt nghiệp và nhiều giấy tờ tùy thân quan trọng.

Ông từng là phó giám đốc một hợp tác xã công nghiệp và ứng cử làm quyền giám đốc một doanh nghiệp khác. Do không có bằng tốt nghiệp đại học nộp cho công ty, ông không thể tiếp tục đảm nhận chức vụ.

Ông Hảo cho rằng việc Trường đại học Kinh tế quốc dân giữ bằng tốt nghiệp đã gây ra hàng loạt hậu quả, thiệt hại cho bản thân như ông không được làm các thủ tục đăng ký kết hôn, khai sinh và cho con học tại các trường công ở Hà Nội. Ông còn không được tiếp cận công việc, mua nhà đất, không được hưởng ưu đãi của bộ đội phục viên, không có cơ hội thăng tiến.

Ông Hảo nói mình sống như "người vô gia cư, không chứng minh thư, hộ chiếu, không thể xuất ngoại, không mua bán tài sản nhà đất, có tiền để thành lập doanh nghiệp nhưng không thể đứng tên".

Tại phiên tòa hôm nay, đại diện nhà trường tiếp tục cho rằng yêu cầu bồi thường của ông Hảo là không có căn cứ vì phía nguyên đơn không đưa ra được chứng cứ chứng minh thiệt hại thực tế, trực tiếp liên quan đến số tiền yêu cầu.

"Ví dụ tổn thất về lương, ông phải chứng minh được doanh nghiệp không tiếp nhận vào vị trí có mức lương đó do không có bằng tốt nghiệp đại học và hộ khẩu", đại diện nhà trường nêu quan điểm.

Đại diện nhà trường cũng phủ nhận việc giữ bằng tốt nghiệp, hồ sơ và hộ khẩu của cựu sinh viên. Phía Đại học Kinh tế quốc dân cho hay ông Hảo ra trường năm 1989 nhưng không quay lại trường liên hệ làm thủ tục nhận lại hồ sơ.

Thực tế có nhiều sinh viên đã quay lại trường làm thủ tục và được nhận lại hồ sơ cá nhân. Riêng trường hợp của ông Hảo, đến năm 2017 mới có thư gửi hiệu trưởng đề nghị nhận lại hồ sơ.

Viện kiểm sát: Những yêu cầu khởi kiện không có căn cứ

Tại tòa, viện kiểm sát nêu quan điểm đề nghị bác tất cả yêu cầu khởi kiện của ông Hảo, tuyên Đại học Kinh tế quốc dân không phải bồi thường 46 tỉ đồng cho ông Hảo như yêu cầu khởi kiện.

Đại diện viện kiểm sát cho rằng không có căn cứ xác định Đại học Kinh tế quốc dân đã giữ các giấy tờ, hộ khẩu, chứng minh nhân dân... như nội dung khởi kiện của ông Hảo.

Đại diện viện kiểm sát phân tích, tại bản khai của ông Hảo cũng như xét thực tế thành phần hồ sơ nhập học của sinh viên Đại học Kinh tế quốc dân thời điểm đó không bao gồm sổ hộ khẩu, chỉ có giấy cắt khẩu tại địa phương chuyển lên trường.

"Việc ông Hảo khai sau khi ra trường đã nhiều lần đến làm việc, yêu cầu được lấy lại các hồ sơ tài liệu, lấy bằng tốt nghiệp chỉ là lời khai một phía, không có giấy tờ, biên bản làm việc với trường để chứng minh", đại diện viện kiểm sát nêu.

Cũng theo viện kiểm sát, sinh viên sau khi ra trường có nghĩa vụ quay lại trường và yêu cầu làm thủ tục nhận lại hồ sơ, bằng tốt nghiệp nhưng ông Hảo không thực hiện thì "không thể đổ lỗi cho trường".

"Thực tế nhiều bạn cùng lớp hoặc người tốt nghiệp cùng khóa ông Hảo đã quay lại trường vào nhiều thời điểm khác nhau và nhận lại được các giấy tờ này.

Ông Hảo đến năm 2017 mới lần đầu có yêu cầu, song trường đã phối hợp tìm và tìm lại được để trao trả hồ sơ, cấp bằng cho ông", đại diện viện kiểm sát phân tích.

Về phía nhà trường, đại diện viện kiểm sát cho rằng cơ quan này đã có sự chậm trễ nhưng "vì lý do khách quan" là thời gian đã quá lâu, trường có sự thay đổi liên tục về địa điểm và các thế hệ lãnh đạo, cán bộ.

"Trong một vụ kiện yêu cầu bồi thường ngoài hợp đồng, bên yêu cầu phải chứng minh được có thiệt hại xảy ra, có lỗi, trách nhiệm của người gây thiệt hại, hành vi trái pháp luật và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật và thiệt hại". 

"Những yêu cầu khởi kiện ông Hảo nêu không có căn cứ", viện kiểm sát nêu quan điểm và đề nghị tòa bác yêu cầu khởi kiện đòi bồi thường 46 tỉ của cựu sinh viên Đại học Kinh tế quốc dân.

Bị cựu sinh viên kiện đòi 44 tỉ, Đại học Kinh tế quốc dân nói gì?

Khi phiên tòa tạm dừng, ông Dương Thế Hảo vừa bước từng bước tập tễnh ra khỏi phòng xử vừa nói 'nhà trường không chỉ giữ bằng tốt nghiệp của tôi mà đã giữ cả thanh xuân, cuộc đời một con người'.