Sáng 7-8, tại Côn Đảo, hội thảo "Khởi động các chương trình chuyển đổi xanh tại đặc khu Côn Đảo" diễn ra với sự phối hợp tổ chức của Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, đặc khu Côn Đảo và Trường đại học VinUni. Nhiều đề xuất đã được đưa ra để mở đường cho phát triển xanh đặc khu này.

Sắp có điện lưới, giao thông công cộng xanh được đề xuất triển khai

Ông Phạm Vương Bảo - phó giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.HCM - cho biết Côn Đảo là một phần trong đề án phát triển giao thông xanh, trong đó đặc biệt lưu ý việc chuyển đổi từ xe dùng nhiên liệu hóa thạch sang điện. Riêng với xe buýt, trung tâm đã đề xuất 6 tuyến xe buýt điện tại Côn Đảo.

Đề án thúc đẩy chuyển đổi xe máy xăng sang xe máy điện, với các chính sách hỗ trợ người dân như ưu đãi thuế, lệ phí, thu mua xe cũ, hỗ trợ lãi suất mua xe điện mới. Trung tâm đang rà soát hạ tầng kỹ thuật tại đảo để đề xuất phát triển hệ thống trạm sạc.

Theo TS Dư Phước Tân, dựa trên định hướng phát triển giao thông xanh gắn với du lịch bền vững và mục tiêu giảm 30% phát thải từ giao thông vào năm 2030 của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ), Côn Đảo cần chuyển đổi xe vận tải theo hướng thân thiện môi trường.

Trước mắt, giai đoạn 2025 - 2026 nên ưu tiên xe điện và hệ thống chia sẻ xe đạp trong khu vực trung tâm đặc khu, bố trí trạm sạc tại các điểm du lịch trọng điểm như Bãi Đầm Trầu. 

Đồng thời cần nghiên cứu thí điểm tàu du lịch dùng năng lượng tái tạo phục vụ tham quan Vườn quốc gia Côn Đảo và từng bước chuyển đổi các tuyến tàu cao tốc từ đất liền sang dùng LNG hoặc pin điện.

Tính toán xây nhà hình mẫu cho Côn Đảo

Tại hội thảo, Bí thư đặc khu Côn Đảo Lê Anh Tú cho biết ngày 2-9 tới, điện lưới quốc gia sẽ chính thức được đưa ra đảo tạo nền tảng quan trọng để đặc khu phát triển xanh. Trước đây, hệ thống điện của đảo chủ yếu phụ thuộc vào dầu diesel với công suất hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Việc có nguồn điện ổn định sẽ mở ra cơ hội thu hút các nhà đầu tư lớn triển khai du lịch sinh thái. Ông Tú đề xuất Sở Xây dựng TP.HCM thiết kế các công trình công cộng theo hướng "xanh, sạch", xây dựng tuyến đường không chỉ phục vụ vận tải mà còn kết hợp du lịch, có thể làm cầu riêng cho xe đạp hoặc xe nhỏ ra bờ biển. 

Bí thư cho hay định hướng lâu dài là phát triển Côn Đảo thành điểm đến sinh thái tầm quốc tế, gắn với di tích lịch sử, nâng cao chất lượng sống cho người dân. 

Theo nhóm chuyên gia do PGS.TS Phan Thị Thục Anh - phó hiệu trưởng kiêm giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Trường đại học VinUni, việc chuyển đổi giao thông ở Côn Đảo không chỉ dừng lại ở việc thay đổi sang xe điện, mà cần mở rộng cả hệ thống động cơ tại các cơ sở sản xuất.

Nhóm chuyên gia cho rằng khi có điện lưới quốc gia, Côn Đảo cần đẩy mạnh chuyển đổi từ năng lượng hóa thạch sang điện, đặc biệt trong giao thông, với việc khuyến khích dùng xe điện. Đồng thời phát triển năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió) tại các khu vực công cộng làm điểm nhấn và khuyến khích hộ dân sử dụng, cho phép tích hợp vào lưới điện quốc gia.

Y tế đặc khu Côn Đảo khởi sắc

Thay vì phải vất vả di chuyển bằng tàu vào đất liền điều trị bệnh nặng thì giờ đây người dân đặc khu Côn Đảo (TP.HCM) sẽ được chăm sóc, chữa trị ngay trên đảo với thiết bị y tế hiện đại cùng bác sĩ chuyên khoa đầu ngành.