Theo báo South China Morning Post ngày 4-7, hơn 90% các thương hiệu xe điện (EV) ở Trung Quốc không có khả năng sinh lãi trong 5 năm tới, trong bối cảnh ngành công nghiệp này đang chịu áp lực từ cuộc chiến giảm giá khốc liệt và tình trạng cung nhiều hơn cầu.

Rất ít hãng có lãi

Báo cáo của Công ty tư vấn AlixPartners cho biết Trung Quốc hiện có 129 thương hiệu EV do khoảng 50 nhà sản xuất ô tô vận hành, nhưng chỉ 15 thương hiệu được dự báo có thể đạt được lợi nhuận vào năm 2030.

Dù chỉ chiếm thiểu số, các thương hiệu này được kỳ vọng sẽ chiếm tới 75% thị phần xe điện tại Trung Quốc đại lục.

"Trung Quốc sở hữu một trong những thị trường xe năng lượng mới có mức độ cạnh tranh cao nhất thế giới, với cuộc chiến giá cả không ngừng, đổi mới công nghệ nhanh chóng và các đối thủ mới liên tục gia nhập thị trường", ông Stephen Dyer, đồng trưởng khu vực Trung Quốc và giám đốc mảng ô tô châu Á của AlixPartners, nhận định.

"Môi trường này thúc đẩy tiến bộ công nghệ và hiệu quả chi phí trong việc sản xuất xe điện, nhưng cũng khiến nhiều công ty gặp khó trong việc đạt lợi nhuận bền vững", ông nói.

AlixPartners dự báo nếu xu hướng giảm giá tiếp diễn, số lượng hãng xe EV có lãi tại Trung Quốc có thể giảm xuống dưới 10 vào năm 2030, bất chấp triển vọng tăng trưởng mạnh về doanh số: EV (bao gồm xe chạy điện hoàn toàn và hybrid sạc điện) dự kiến chiếm 76% tổng số xe mới bán ra ở Trung Quốc, tương đương 20 triệu xe vào năm 2030.

Thanh lọc thị trường xe điện

Trung Quốc là thị trường ô tô lớn nhất thế giới vào năm 2024, với doanh số EV chiếm hơn 60% toàn cầu. Dù các nhà máy tại Trung Quốc có thể sản xuất tới 20 triệu xe điện mỗi năm, nhưng thực tế chỉ khoảng một nửa công suất này được sử dụng trên thực tế.

Trong số các nhà sản xuất EV Trung Quốc, chỉ có BYD - hãng xe điện lớn nhất thế giới, Li Auto - đối thủ lớn nhất của Tesla tại Trung Quốc, và Aito - công ty được Huawei hậu thuẫn, là đang kinh doanh có lợi nhuận.

Ông Dyer nhận định cuộc cạnh tranh giá ngày càng khốc liệt có thể thúc đẩy quá trình "thanh lọc" thị trường xe điện, khi các hãng bán dưới 1.000 xe mỗi tháng có nguy cơ sớm phải "rời khỏi cuộc chơi".

Theo báo cáo của 21st Century Business Herald, trong tuần cuối tháng 5, nhiều hãng xe Trung Quốc đã giảm giá cho 70 mẫu xe điện và xe xăng nhằm tận dụng các chương trình trợ giá của chính phủ.

Bắc Kinh hiện áp dụng chính sách đổi xe cũ với mức hỗ trợ 20.000 nhân dân tệ (khoảng 2.790 USD) cho xe điện và 15.000 nhân dân tệ cho xe xăng, cùng với việc miễn thuế tiêu thụ 10% cho xe điện.

Ngoài ra, AlixPartners cũng dự báo các hãng EV Trung Quốc sẽ tăng sản lượng tại châu Âu thêm khoảng 800.000 xe mỗi năm vào năm 2030, dù chưa công bố chi tiết.

Tuy vậy, xe điện Trung Quốc đang phải đối mặt với mức thuế bổ sung từ 17% - 35,3% tại Liên minh châu Âu kể từ tháng 10-2024, sau cuộc điều tra kéo dài một năm liên quan đến nghi vấn nhận trợ cấp không công bằng.

Bên trong nhà máy xe điện Trung Quốc: Đẹp 'lạnh lùng' và vắng bóng con người

Mới đây, nhiếp ảnh gia người Canada Edward Burtynsky đã gây chú ý với những bức ảnh chụp lại một nhà máy sản xuất ô tô điện vẫn hoạt động nhưng 'không một bóng người' ở Trung Quốc.